14-02-2014: “Hoe ben jij hoogbegaafd?”

In Archief Zwolle by HB-Café Zwolle

Het eerste HB Café in Zwolle, georganiseerd door IHBV team Zwolle, vond plaats op 14 februari, Valentijnsdag. In de warme, gezellige sfeer van het café De Belgische Keizer ontvingen we ruim 20 mensen die kwamen voor informatie, herkenning, uitwisseling en een plek voor hun (mogelijke) hoogbegaafdheid.

Het thema van de avond was ‘Hoe ben jij hoogbegaafd?’ en werd voorgedragen door Rianne van de Ven. Iedereen is op een andere manier hoogbegaafd, zei ze. “Zet 300 hoogbegaafde mensen op een rij en je ziet 300 verschillende mensen”. Ze legde uit wat hoogbegaafdheid is aan de hand van het Delphi model en je zag de herkenning als kwartjes in de zaal vallen. De emotie kwam er ook al snel bij toen ze dieper in ging op één van de kenmerken van hoogbegaafdheid: het autonoom zijn. Iedere hoogbegaafde herkent dat. Er viel een stilte neer, iedereen nam het in. Mensen zagen opeens zichzelf als kind weer voor zich en snapten nu eindelijk waaróm ze zo ‘eigenwijs’, ‘star’ of ‘drammerig’ werden gevonden door hun omgeving. Het autonome heeft er altijd gezeten, en zit er nog steeds, ook al hebben we het weggedrukt, klein gemaakt of ontkend omdat onze omgeving er niet op zit te wachten. Mensen keken om zich heen en realiseerden zich dat ze hier waren in een groep mensen die dat óók hadden! Een zucht van verlichting..

De verhalen kwamen op gang over vroeger, nu, gister en morgen.. Waar het eerder altijd was ‘ik als hoogbegaafde versus de wereld’, wordt het nu: ‘wij als hoogbegaafden, versus of met de wereld’, dat scheelt een hoop!

“Hoe leven we onze autonomie in de huidige maatschappij?”, was een vraag die gesteld werd, waarop Rianne ANNA voorstelde. Wat is ANNA? Alles Navragen, Niets Aannemen. Blijf trouw aan je autonomie. Mooie om mee naar huis te nemen. Ik heb ANNA genoemd in een andere context dan dit. Het gaat erom dat je als hoogbegaafde andere dingen vanzelfsprekend vindt dan de meerderheid van de bevolking en de enige manier om daarmee overweg te gaan is: alles navragen, niets aannemen.  Je mag deze paragraaf hier ook van me weghalen (je artikel is lang zat!)

Een ander onderdeel van hoogbegaafdheid is het gevoel. Toen dat aan bod kwam werd het even stil. Mensen leken zich wat terug te trekken. Gevoel, kennen wij als hoogbegaafden ook iets anders dan ons hoofd? Hoe verbinden we dat met elkaar? Voorzichtig begint iemand te vertellen over haar hooggevoeligheid, wat dat voor haar betekent en inhoudt. Mensen beginnen te knikken en langzaamaan komen de verhalen los. Ja, er is veel gevoel, maar nog voorzichtige herkenning. Dit laten we maar even bezinken en komen daar tijdens het tweede HB Café op 4 april op terug, met het thema Hoogbegaafd & Hooggevoelig.

Eén van de dingen die bijna iedereen deelde was het gevoel dat ze afwijken. Het anders zijn dan de rest. Dit is een gevoel dat velen al hun hele leven hebben. Sommigen vragen zich af of ze wel van hun ouders zijn, omdat ze niet in het gezin lijken te passen. Anderen lijken het te accepteren en zetten zich dan af tegen de wereld, omdat ze er toch niet bij horen. Doordat dit gedeeld werd ontstond er een collectieve vraag: Wat is afwijkend nu werkelijk? En wat is dan normaal? Want wij zijn toch ook normaal? Al snel kwam de oplossing: verschillende meetlatten. In de ene situatie voldoet de ene meetlat, in de andere situatie de andere meetlat. Ook wij als hoogbegaafden onder elkaar zijn heel verschillend, dus laten we de verschillen waarderen, in plaats van het ‘normaal’ zijn over te waarderen.

De avond begon om half 8 en rond 10 uur was Rianne klaar met haar voordracht. Best een lange zit voor sommigen, zakte het daarom niet in zou je kunnen vragen? Het zakte zeker niet in! Iedereen was juist erg alert, in aandacht en luisterde goed. Zo vertelde Rianne dat we als hoogbegaafden soms inderdaad wel ‘dingen groot kunnen maken’, waarop acuut weerstand ontstond. Iemand reageerde: ‘maar ik máák dingen niet groot, het ís voor mij groot!’. Ja.. voor Rianne ook, in haar zin zat een stukje verwijten dat ze haar hele leven lang al hoort van anderen. Zo erg dus, dat ze het nu zelf in haar mond neemt. Het was een scherpe waarneming uit het publiek. We maken de dingen niet groter dan ze zijn, ze zijn zo groot!

Gedreven, nieuwsgierig, willen… zijn andere kenmerken van hoogbegaafdheid. Hoe sluit je aan bij je omgeving? Zoek je omgeving waar je je waarom vraag wel kunt stellen. “Daarom ben ik zelfstandig ondernemer geworden!”, zei iemand, waarop velen dat beaamden. In ons werk kunnen we dan in ieder geval de dingen combineren die we willen, kunnen en nodig hebben.

Een andere is het doen, scheppingsgericht zijn en willen creëren. Zowel tastbaar als niet tastbaar. Wat maak jij? Wat wil je nog maken? Wat zet je neer en waar wordt je blij van als je dat creëert? Vragen om mee naar huis te nemen en op de broeden..

Rianne noemde nog mooi en ook raak, dat het jammer is als mensen blijven hangen in slachtofferschap. Als hoogbegaafde heb je namelijk juist allerlei capaciteiten als creativiteit en geweldige vermogens om juist je hoogbegaafdheid als kwaliteit in te zetten. Ook al is de pijn groot en is de hoogbegaafheid lange tijd ontkend. Blijven hangen in pijn en het ophangen aan hoogbegaafdheid levert je niets op, dus pak het aan, ga ervoor staan en leef je hoogbegaafdheid!

Een laatste discussie ging over hoe je met je communiceert met je omgeving over je hoogbegaafdheid. Hoe breng je over wat het inhoudt en waarom je sommige dingen niet kunt, juist wel kunt of anders kunt? Iedereen herkende die vraag, maar de mensen verschilden in hoe ze daarmee om gingen. Een antwoord was dat als het voor jou zo ís, en je met stelligheid en vertrouwen over kan brengen wat jouw hoogbegaafdheid inhoudt, de wereld het wel accepteert. De ervaring leert soms echter dat dit niet helemaal zo werkt, dat de wereld niet meebeweegt of dat het ontkent wordt. Iemand anders zei: “stel je verwachtingen bij, soms snapt de wereld het nu eenmaal niet. Zoek een groep mensen die het wel begrijpen en waar je het wel kan leven, dan is de rest van de wereld die het niet snap niet zo van belang”. Een ander: “Bekijk de rest van de wereld met mildheid, hoe vind je elkaar juist in de verschillen?”. Andere opmerkingen waren ‘bedenk wat je wel en niet kunt beïnvloeden’, ‘erken jezelf, dan heb je de erkenning van een ander minder nodig’, ‘erkenning nastreven is lastig, het is er of het is er niet’, ‘waar steek je energie in?’.

Als afsluiter van deze mooie avond, een uitspraak van een van de gasten:
‘Blijf wijs, want dat ben je toch!’

Napraten over dit topic kan op het HB-forum. Registreer je als deelnemer en doe mee!
De slides die Rianne gebruikt heeft, vind je hier.